Bir yoga türünün tantrik olduğunu söylediğimizde ne demek istiyoruz? Örneğin; Hatha yoga, manevi uygulamanın tantrik bir şeklidir, çünkü tezahür boyutuna dahil olur. Tantrik Yoga, beden ve enerjilerle başlar, süptil evrensel enerjilerle uyum sağlar ve sonra tezahüre ulaşır.
Ancak hatha yoganın bir tür sadhana (spiritüel uygulama) olduğu gerçeği, yoganın bir tür aerobik veya jimnastik olarak öğretildiği ve odaklanmanın spiritüel olmaktan çok fiziksel olduğu, tüm modern hatha yoga sınıflarında görünmektedir. Çoğunlukla fiziksel bedene odaklanılır, kesinlikle bu şekilde biraz durgunluk ve artan farkındalık elde edebiliriz, ancak manevi boyut eksik kalır. Tantra dediğimizde, Hatha yogada hem fiziksel hem de ruhsal boyutta farkındalık olması gerektiği anlamına gelen Shiva ve Shakti’nin takdir edilmesini gerektirir. Geleneksel tantrik sistemler ağırlıklı olarak manevi boyutla ilgilenir. Yoganın bir sadhana biçimi olduğunu ve tantrashashtra’nın bir ifadesi olduğunu unutulmamalıdır. (yani tantrik ilkelerinin bir uygulamasıdır).Geleneksel tantrik metinlere göre Agamas veya tantra’da belirli çakraların aktivasyonu ve hareketi olmalıdır. Hedefe ulaşmak için başlangıç noktası asana uygulamaları iken, prananın çeşitli evrensel enerjileri tanıması sistem içinde olmalıdır. Yogi, vücuda yükselen toprak enerjisine veya vücuda inen kozmik enerjiye duyarlı olabilir. Asıl olan ‘Tantra’nın Kalbi’ içindeki fiziksel bedene odaklanmak yerine esas olarak enerjik bedene odaklanmak olmalıdır.
Patanjali; yoginin odaklanmasının evren üzerinde olması gerektiğini söyler.
Yoga, insanın her biri farklı bir hızda titreşen beş vücuda (kosha) sahip olduğunu söyler. Her bir kosha, bilincin daha rafine bir boyutunu ifade eder, ilki
- annamaya kosha (toprak elementi) olarak bilinen fiziksel beden; beslenmeden oluşan gövde veya kılıf.
- pranamaya kosha (ateş elementi) yaşam gücü/özüdür. İnce enerji kanalı nadiler sayesinde oluşan, doğru nefes kullanımıyla enerjinin bedene akmasını sağlar.
- manomaya kosha (su elementi) ego katmanıdır ve zihnin algısal gücünü kontrol eder. Akıl-kavram-hafızanın birleşimidir.
- vignanamaya kosha (hava elementi) sezgisel benlik katmanıdır. Bu beden aklın ötesine geçer ve sezgi gelişmiştir.
- anandamaya kosha (eter elementi) mutluluk benliğidir. Kundaliniyi aktif eder. Işık bedenidir.
Bu beş benliğin her birinin kendi seviyelerinde gerçek olduğunu, sadece bir seviyeden yanılsama olduklarını hatırlamalıyız. Dolayısı ile bedenimizin iç görüleri gerçektir. Fakat entellektüel zihin tarafından yanılgıya uğrarlar. Zihnin sabit yapısı sezgisel bir zihin tarafından aldatıcı olarak görülür ve böyle devam eder.
Bu nedenle, göğsünüzde atan fiziksel kalbi hissetmek, farkındalığımızı anahata çakraya, kalp çakrasına veya manevi kalbin ince enerji alanına Hridayakash’a çevirmekten çok farklıdır. Anahata çakra tüm çakralarla birlikte sadece fiziksel bedende mevcut değildir ve her bir çakranın işleyişine karşılık gelen çakraların çoğuna yakın bezler olmasına rağmen, kesinlikle çakra adı verilen fiziksel bir organ yoktur. Çakraların pranik bedende (fiziksel bedene nüfuz eden) bulunduğu ve daha ince bedenlere yayılmaktadır. Enerjilere ve çakralara odaklanarak, kendimizi sadece pranik beden seviyesinde değil, aynı zamanda varlığımızın çeşitli kılıflarından geçerken gittikçe daha ince katmanlarda bulunan bazı faydalı evrensel akımlarla rezonansa sokuyoruz. Tıpkı matruşkalar gibi.
Tüm bu bedenler Shakti aleminde var olurlar ve altında yatan bir sükuneti algılayabilen ve altında bir bilince tanıklık edebilen ve bu süptil enerjileri saran biçimsiz olan Shiva’nın farkındalığıdır. İkisi olmadan yoga olmaz.
Bir ‘tantrik’ yoga sistemi içinde, şimdiki zamanda derinlemesine dinlenmek ve olanlarla birlikte olmak için bir dizi araç kullanılabilir. Uygulamanın enerjik yönleri hakkında daha derinlere inmek için eşzamanlı olarak ince iç nefese odaklanabilir. Bir kişi farkındalığını bu araca bilinçli olarak yerleştirerek çakralara erişebilmek için bir araç olarak kullanabilir.
Vijnana Bhairava Tantra; nefesi, biçimsizliğe erişmek için meditasyonda, günlük yaşamda veya hatha yoga pratiğinde uygulanabilecek harika bir yol olarak tanımlar.
- Shakti, nefes alıp verirken, üst ve alt iki uç noktada doğup öldüğünde kendini gösterir. Böylece, iki nefes arasında sonsuz boşluk yaşarsınız
- Nefes alış/veriş arasında, durma ve gitme arasında, nefes hala iki uç noktada durduğunda, iç kalp ve dış kalp, iki boş alan ortaya çıkacaktır.
- Nefes verirken ve alırken rahat bir vücutla, zihninizi tamamen bırakarak, mutlak özünün aktığı enerji merkezi olan kalbi algılamak gerekir.
- Tamamen nefes alıp verdiğinizde, nefes hareketi kendi kendine durduğunda, bu evrensel durgunlukta, “ben” düşüncesi kaybolur ve Shakti kendini gösterir.
- Shakti’yi nilüfer sapından yukarı doğru, nefes enerjisiyle merkezden üst merkeze taşınan, parlak, daha ince ve daha ince ışık olarak düşün.
- Kalp açılır ve merkezden merkeze, kundalini aydınlanır, uyanır.
Tantranın Kalbi yoga sistemi, nefes dışında, yantra ve mandala gibi önemli iki noktaya daha dikkat çeker. Vücudumuzu belirli şekillere yerleştirirken mantra kullanımı, tantrik hatha yoganın eşsiz ve güçlü bir yönüdür. Benzer şekilde belirli çakralara odaklanarak ve belirli geometrik şekilleri görselleştirerek uygulamamızın gücü arttırabiliriz. Zihne prana aktığı yere, hatha yoga veya yoga nidra sırasında, vücuda faydalı titreşimler getirmek, belirli çakraların aktivasyonunu yoğunlaştırmak ve nadiler olarak bilinen enerji kanallarını arındırmak için çeşitli devrelerde vücutta hareket eden enerjiyi görselleştirebiliriz. Örneğin uddiyana bandha (alt enerjileri daha yüksek merkezlere yüceltmek için karın kilidi) uygularken, alt çakralardan daha yüksek çakralara kadar akan enerjiyi görselleştiriyoruz, bu enerjinin hareket ettiğini hissediyoruz ve bazıları onu ışık veya renk olarak görselleştirecektir.
Hangi tantrik tekniğini kullanırsak kullanalım, amaç, fiziksel kişiliğin, zihnin veya duyguların sınırlarının ötesinde, insan kişiliğinin daha ince yönlerine ilerlemektir. Bu yüzden ‘Tantra’nın Kalbi’ sınıfında hatha veya raja yoga uygulayabiliriz, ancak odak noktası genellikle bilinçli varlığımızın süptil derinliğine sabitlenmiş ve ince bir kendi kendine araştırma biçimini kullanan bir durgunluk durumuna derinlemesine hareket etmektir; ‘Ben kimim?’, ‘Ben neyim?’ Bu jnana yoga yaklaşımı bazen belirli bir çakra aktive edilirken veya manevi kalp, ajan veya göbeğe odaklanırken kullanılır. Birçok aydınlanmış ustaya göre, bu ince içsel sorgulama yöntemi, bilincimizin en saf dışı olana, Shiva/Shakti ile tamamen maddi bir varlıktan kurtulmuş olmasına neden olacaktır.