İlkbahar mevsiminde, kışın biriken kar ve buz erimeye başlar, hafif yağmurlar toprağı ıslatır. Yeryüzü nemlenir. İlkbahar, bir doğum mevsimi, yeni başlangıçlar, yenilenme ve büyüme zamanıdır. Dünyanın her şeyde gizli potansiyelini tezahür ettirme zamanıdır. Tohumlar filizlenir, çiçekler tomurcuklanır, hayvanlar cıvıldaşır ve etrafımızdaki bu nazik hareketlilikten bizler derinden etkileniriz. Fizyolojimiz yeni ve temiz bir başlangıç için doğal bir fırsat algılar; vücudumuz yüklerini hafifletmeye, birikmiş dengesizliklerden kendimizi temizlemeye ve en derin dokularımızı gençleştirmeye hazırdır. Doğal dünya uzun kış uykusundan ortaya çıktıkça, yenilenmiş bir sevinç ve ilham duygusuyla doludur. Birçokları için bahar mevsimi soğuk algınlığı, tıkanıklık, saman nezlesi ve alerjilerle ilişkilidir. Neyse ki, uygun bir mevsimsel diyet, en iyi sağlığı teşvik ederken baharın zorluklarının üstesinden gelmemize yardımcı olabilir, böylece bu sezonun sunduğu hediyeleri gerçekten kutlayabiliriz.
İlkBahar Belirgin Bir Kapha Sezonudur
Bahar, sıcaklık, nem ve yumuşaklık ile karakterize edilen bir mevsimdir. Bahar, artan nemin ağırlığını temsil eder ve yavaş hissettirme eğilimindedir. Sanskritçe kapha kelimesi , ‘suda gelişen‘ anlamına gelir. Doğası gereği, ilkbahar zamanı kapha artma eğilimindedir. Kış mevsiminin sonunda artan kapha, ilkbaharın gelişiyle kıştan kalan buz ve karı eritirken, biriken kapha’yı sıvılaştırır. Bedenimizde yaşanan benzer bu süreç biriken sıvıların ilkbaharın gelişiyle bedenden elimine edilmesidir. Bu süreç ya canlandırıcı bir olay olabilir ya da bir dizi sağlık sorununu tetikleyebilir. Mevsimsel bir rutin aslında, baharın kapha ağırlaştırma potansiyelini en aza indirirken biriken fazlalığın ortadan kaldırılmasını destekleyen en iyi araçlarımızdan biridir.Mevsimsel bir diyet ve yaşamımıza biraz ekstra hafiflik, keskinlik, kuruluk ve ısıyı davet eden yaşam tarzı ile, fizyolojimizi ilkbaharın yenilenmesi ve canlandırılması sürecinde destekleyebiliriz. Ancak unutmamalı ki, ayurveda mevsimsel rutininin tamamı, kendimizi doğal dünyanın dinamik ritimleriyle hizalamaktır. Tabiat ana akışkan ve organik bir şekilde hareket eder ve bahar bir geçiş mevsimidir, bu nedenle bir bahar rutininin katı veya statik olması amaçlanmamıştır. Yerel bahar ikliminiz, ilk başta, daha soğuk, daha kuru, daha izole edici kış havaları ve daha sıcak, daha yağışlı koşullar arasında dalgalanma gösterebilir. Ardından, sezon ilerledikçe ve hava ısındıkça, kendinizi kapha-pitta veya ikisinin kombinasyonunu yatıştırmaya ihtiyaç duyabilirsiniz. Açıkçası bu kalıplar yaşadığınız yere bağlı olarak değişir. Yerel ikliminizin nüansları ne olursa olsun, Ayurveda kış sezonu kılavuzuna (gerektiğinde vata yatıştırmaya yardımcı olmak için) veya Ayurveda yaz sezonu kılavuzuna (gerektiğinde pittayı pasifize etmek için) bakabilirsiniz.
Destekleyici Bir Bahar Diyeti
Kış bahara yol açtığından birçok insan isteklerinde doğal fakat belirgin bir kayma olduğunu fark eder. Sıcak havanın gelmesi, kış aylarında bu kadar önemli olan ağır, önemli gıdalara olan arzumuzda genellikle bir düşüşe işaret eder. İştahınız azalabilir ve kendinizi meyve, taze sebze ve salata tüketimi içinde bulabilirsiniz.Bu, vücudunuzun bahar temizliğinin zamanı geldiğini söylemenin yolu. Aslında, bahar bir temizlik için yılın mükemmel bir zamanıdır. Taze meyve ve sebzeleri tüketme arzusunda olsakta bunun yanı sıra keskin, acı ve büzücü lezzetleri tercih ederek ve sindirimi nispeten kolay olan sıcak, hafif yiyecekler yiyerek vücudunuzun doğal arınma ve yenilenme arzusunu destekleyebilirsiniz. Bu alışkanlıklar mukus üretimini dengelemeye, nem seviyelerini düzenlemeye ve saflaştırma için çok kritik olan eliminasyon kanallarını açmaya yardımcı olur. Sıvı tüketirken, oda sıcaklığında, sıcak veya sıcak olmalarını tercih ederek süreci daha da destekleyebilirsiniz. Beslenmenizi çok sayıda taze (asla çiğ olmamalı) sebze ve çeşitli baklagillerle yapılandırın. Bu besinler büzücü ve genellikle biraz acı olma eğilimindedir. Avokado, salatalık, zeytin, tatlı patates, kabak veya kabak gibi ağır veya sulu sebzeleri aşırıya kaçmadığınız sürece tüketebilirsiniz ancak bunlar azaltılması uygun olanlardır bunuda aklınızda çıkarmamalısınız. Güne taze meyve veya çay içeren hafif bir kahvaltı ile başlayabilirsiniz. Öğle yemekleri ve akşam yemekleri, pişmiş tahıllar, buğulanmış sebzeler ve baklagiller genellikle mükemmel seçimlerdir. Birçoğu ayrıca çok sayıda acı yeşillik, lahana aile sebzeleri (lahana, brokoli, karnabahar, vb.) ve yeşil biber gibi baharatlı yiyeceklerle pişirilebilir. Aşırıya kaçmadan yenen tatlı su balıkları, tofu ve haşlanmış veya kaynatılmış yumurtalar da bahar mevsimi boyunca uygundur. Soğan, sarımsak, zencefil, karabiber, acı biber, az miktarda acı biber ve sınırsız çeşitlilikte otlar ve baharatlar ile yemeklerinizi zenginleştirebilirsiniz.Aynı zamanda, ağır, yağlı veya kızartılmış yiyecekler alımınızı yavaş yavaş azaltmalı. Öğünleri abartmak ve öğünler arasında aşırı yemek veya atıştırmalık eğilimini azaltmalı, tatlı, ekşi ve tuzlu tatlara daha az yer vermeli. Portakal, muz, ananas, incir, hurma, hindistancevizi ve kavun gibi ağır veya ekşi meyveler de en iyi şekilde azaltılmalı. Yemeklerimizi pişirirken çok az yağ veya ghee kullanın ve gerekirse yapışmayı önlemek için su kullanın. Süt ürünleri alımınızı (özellikle sabahları) en aza indirmek için elinizden gelenin en iyisini yapmalı. Pirinç sütü ve badem sütü iyi bir alternatiftir. İnek sütünüz varsa, önce kaynatın, ılık alın ve daha iyi sindirilebilir hale getirmek için bedende daha az tıkanıklık yapması için bir tutam zerdeçal veya zencefil eklenmeli. Benzer şekilde, daha az et yerseniz daha hafif ve daha canlanmış hissedebilirsiniz; sığır eti, domuz eti, deniz ürünleri ve ördek yılın bu zamanında özellikle ağırlaşabilir. İlkbaharda fast food tarzı yiyecekler, tatlılar, soya ürünleri, fındık, aşırı miktarda ekmek ve dondurulmuş yiyecekler yada yemeklerin soğutularak tüketilmesinden kaçınılmalıdır. Mümkünse, buzlu veya soğutulmuş içecekleri, dondurmayı ve buz dondurmalarını tamamen ortadan kaldırın.
Tercih Edilecek Meyveler
Elma, kayısı, yaban mersini, kiraz, kızılcık, kurutulmuş meyveler, limon, misket limon, şeftali,armut, nar, kuru erik,kuru üzüm, ahududu, çilek.
Tercih Edilecek Sebzeler
Enginar, kuşkonmaz,biber, pancar, pancar yeşillikleri, brokoli, brüksel ahanası,lahana, havuçlar, karnıbahar, kereviz, pazı, kırmızı biber, kara lahana, mısır, karahindiba, sarımsak, yeşil fasulyeler, süs lahanası, pırasa, marul, mantarlar,soğan, bezelye, patates, beyaz turp, ıspanak, şalgam.
Tercih Edilecek Tahıllar
Solmayan çiçek, arpa, karabuğday, mısır, darı, kuru yulaf, basmati pirinç, pirinç kekleri, çavdar, seitan, tapyoka.
Tercih Edilecek Baklagiller
Azuki fasulyesi, fasulye filizi, kara fasulye, börülce, garbanzo fasulye, lima fasulyesi, mercimek, miso, maş fasulyesi, kuru fasulye, barbunya, tempeh, sarı mercimek.
Tercih Edilecek Tohumlar
Patlamış mısır, kabak çekirdeği, ay çekirdeği
Tercih Edilecek Süt Ürünleri
Süzme peynir, keçi sütü, yoğurt
Tercih Edilecek Hayvansal Ürünler
Yumurtalar, tatlı su balığı, kümes hayvanları (beyaz et), tavşan, karides, geyik eti
Tercih Edilecek Yağlar (çok küçük miktarlarda)
Mısır yağı, keten tohumu yağı, hardal yağı, ghee(saf yağ), aspir yağı, ayçiçek yağı
Tercih Edilecek Tatlandırıcılar
Bal, Akçaağaç şurubu, şeker kamışı
Tercih Edilecek Baharatlar
Tüm baharatlar bahar mevsimi boyunca genellikle çok destekleyici olacaktır.
Destekleyici Bir Bahar Yaşam Tarzı
Kendiniz için bazı odaklanmış niyetler geliştirirerek baharın yenilenen doğasından en iyi şekilde yararlanabilirsiniz. İlham veren ilkbahar mevsiminin ışığını kucaklamak son derecede önemlidir. Bahar, dostluk ve sevdiklerimizin tadını çıkarmak için anlamlı ilişkiler kurmak ve anlamlı ilişkiler başlatmak (veya yeniden canlandırmak) için doğal bir zamandır. Kışın etkisinin azalmasıyla erken uyanmak (06:00’dan önce) eğilimi birçok insan için idealdir. Mümkünse, kısa da olsa kendiniz için uyarıcı ve ilham verici bir sabah rutini oluşturmalı. Dişlerinizi fırçalayın, dilinizi kazıyın, burun pasajlarınıza birkaç damla nazya yağı uygulayın ve sabah ilk olarak ılık su için. Ayrıca cildinize ılık, organik susam yağı ile masaj yapabilir ve ardından sıcak bir duş alabilirsiniz. Her gün yağ masajı için zamanınız yoksa, yıkanmadan önce cildimizi canlandırmak için amalaki veya nohut unu ile kuru olarak ovun ve duşunuzu alın. Tercihiniz hangisi ise mutlaka işleme uzuvlarınızdan başlayıp gövdeye doğru ilerleyin, ısıyı uyarmak için cildinizi güçlü bir şekilde ovalayın ki, gelişmiş lenfatik dolaşım sistemi harekete geçsin, sıvı dengesi kurulsun ve sağlıklı, esnek bir cilt oluşsun. Sabah ilk kez egzersiz ya da yoga için zaman ayırmak, bu baharda netliğin ve gelişmiş enerjinin geliştirilmesine yardımcı olacaktır. Gündüz saatlerinde uyku yada şekerleme tabir ettiğimiz uyuklama biçimi önerilmez. Saunada güzel ve rahatlatıcı bir süreçte oturararak fazla nemi kurutmayı ve hafiflik hissini artırmayı düşünebilirsiniz. Vücudun sulu kalması için yeterli derecede sıvı içmek gereklidir. Sinir sistemimiz, gün boyunca çalışma, yemek yeme, uyku ve egzersiz gibi düzenli zamanlardan bir miktar rutin anlamda yararlanacak olsa da, bahar mevsimi statükodan kasıtlı olarak kaçmak için iyi bir zamandır. Yeni bir şey deneyin, eğlenceli ve macera hissini kucaklayın ve vahşi taraflarınızı ortaya çıkarmak için fırsatlar yaratın. İlkbaharın ilk aylarında hava ısısı hala yükselmediği için kırmızı, sarı ve portakal gibi parlak, sıcak renklerde giyinebilir, hava ısındıkça, yavaş yavaş soğuk renklere mavi, yeşil, mor ve beyazı tercih edebilirsiniz. Yine en iyi uyku saati en geç 22:00/22:30 civarı olmalıdır.
İlkbahar Mevsiminde Tercih Edilecek Fiziksel Aktiviteler
Egzersiz, özellikle yoğun, ıslak bahar mevsimine karşı destekleyici olabilir. Fiziksel aktivite dolaşımı iyileştirir, ısıyı arttırır ve hafiflik hissi ile sonuçlanır ve hepsi kapha’yı dengelemeye yardımcı olur. Bu mevsim aynı zamanda kendinizi daha uzun, daha yoğun egzersizlerle fiziksel olarak biraz zorlamak için iyi bir zamandır. Ama lütfen kendi anayasanızın ihtiyaçlarına dikkat etmeye devam edin. Bisiklet, koşu, yürüyüş veya yüzme tercih edilebilir aktivitelerdir ancak bunları yaparken saat kuralını lütfen unutmayalım. Güneş doğmadan tüm fiziksel aktiviteleri bitirmelisiniz yada sabah 04:00/06:00 akşam 16:00/18:00 arası aktivitelerinizi yapmalısınız.
İlkbahar Mevsiminde Yoga
Kapha hem kış hem de ilkbaharda baskın bir güç olduğundan, uygun kış ve bahar yoga uygulamaları arasında birkaç önemli ayrım ile birçok benzerlik vardır. Kışın olduğu gibi, birçok kişi daha hızlı tempolu, ısıtmalı ve hassas ve kaslı bir çaba ile yönlendirilen geniş ve uyarıcı bir bahar yoga pratiğinin tadını çıkaracaktır.İlkbaharda, akciğerleri temizlemeye ve böbrekleri ısıtmaya ağırlık verilmelidir.. Göğüs bölgesinin açık kalmasını ve kalp boşluğunun genişlemesini sağlayın ve kendinizi biraz zorlayarak bir pozun içinde yeterince kalmaya özen gösterin ve derin nefesler alın. Güneş selamlaması, savaşçı I, savaşçı II, ters savaşçı, ileri virajlar, göğüs açıcılar ve geriye doğru bükülmeler gibi asanaların yanı sıra kobra, yay, yan tahta, omurga ruloları gibi esneyen, sıkıştıran, uyaran ve temizleyen pozlar , bacak kaldırma ve katlama hareketlerine öncelik tanımalı.İlkbahar aynı zamanda pranayamanın faydalarından yararlanmak için harika bir zamandır. Kapalabhati, bhastrika, zihne hafiflik hissi getirecek çok temizleyici ve arındırıcı uygulamalardır. Yoga uygulamanızı daha kısa bir shavasana ile kapatın ve daha fazla fayda için göğsünüzün altına bir destek yerleştirin.
Bir bahar rutininin özellikleri kuşkusuz bir kişiden diğerine değişecektir, ancak hepimiz iç ritimlerimizi doğal dünyada çevremizdekilerle hizalayarak fayda sağlamaya devam edebiliriz.En yüksek potansiyelinizi kucaklayarak ve mükemmel sağlık olasılığını kutlayarak bu yeniden doğuş mevsimini onurlandırın; baharın hayat veren doğasını temizlemenize, gençleştirmenize ve zevk almanıza yardımcı olacak mevsimsel bir rutini benimseyin.
namaste