Kış Sezonu Güçlü Vata, Alt Nitelikleriyle Kapha Mevsimi
Kış mevsiminin karekteri, soğuk hava, ağırlık hissi, artan nem (genellikle yağmur veya kar şeklinde), bulutlu günler ve birçok hayvanı kış uykusuna gönderen topraklı ve ağır hissettiren bir duygu halidir. Bunların hepsi Kapha tipi niteliklerdir, bu nedenle kış; öncelikli olarak bir kapha mevsimi olarak kabul edilir. Bu sebeple kapha’yı dengelerken, yaşadığımız iklimin koşullarına göre eğer iklim soğuk ve kuru ise veya bedeniniz kış aylarında daha yalıtılmış hissetmeye eğilimliyse, kış sezonunun güçlü bir bileşeni olan vata’yı da aktif olarak tutmak önemlidir. Kendi vücut tipinizi öğrenerek, kış sezonunu beden dengemizi bozmadan ve tüm canlılığımızı koruyarak, sağlıklı bir şekilde geçirebiliriz.
Destekleyici Bir Kış Diyeti
Kış aslında sindirim ateşinin en güçlü olduğu mevsimdir. Vücut, kış aylarında sıcak ve sağlıklı kalmak için daha fazla yakıt ihtiyacı duyar ve soğuk hava, ateş prensibini vücudun çekirdeğinin derinliklerine doğru yönlendirerek sindirim kapasitesini ateşler. Bu nedenle vücudumuz kış aylarında daha besleyici bir diyet ister ve siz bu sayede kendinizi daha fazla miktarda yemek yerken bulursunuz. Destekleyici bir kış diyetindeki en önemli durum, vata’yı arttırmadan kapha’yı sakinleştirmek yada tam tersi, kapha’yı arttırmadan vata’yı sakinleştirmek olacaktır. Farkındalıklı bedenler için beslenme alışkanlıkları aslında doğal olarak gelir. Dolayısı ile mevsim değişikleriyle birlikte bedenimizin beslenme arzusundaki değişimleride gözlemleyebilirsiniz.
- Kış mevsiminde sıcak, pişmiş, hafif yağlı, iyi baharatlı yiyecekler yemeyi tercih etmeli, her öğünümüzde olması gereken altı tat kuralının ( tatlı-tuzlu-ekşi-tuzlu-acı-keskin-büzücü tatlar ) dengesini desteklemelisiniz.
- Oda sıcaklığını, ılık veya sıcak içecekleri içmeli ve mümkünse buzlu veya soğutulmuş içeceklerden kaçınmalısınız. 1/2 çay kaşığı kuru zencefil , tarçın ve karanfili soğuk suya ekleyerek, kaynadıktan sonra beş dakika demlenen bir çay içerek solunum yollarınızı temizleyebilirsiniz. Güçlü sindirimi teşvik etmek için, yemeklerden sonra içebileceğiniz veya gün boyunca yudumlayabileceğiniz KKR çayı yapabilirsiniz.
KKR ÇAYI
Kimyon, Kişniş & Rezene
1/4 çay kaşığı KİŞNİŞ TOHUMU
1/4 çay kaşığı KİMYON
1/4 çay kaşığı REZENE TOHUMU
HAZIRLANIŞ
1/2 su bardağı suyu kaynatın
Kimyon, kişniş ve rezene tohumlarını ekleyin.
5 dakika boyunca demleyin.
Süzün ve baharatları atın.
- Sarımsak, zencefil, karabiber, kırmızı biber ve acı biber gibi sıcak baharatlar doyurucu özelliğe sahiptir, Turp gibi sebzeleri ısıtmak, ıspanak, soğan, havuç ve diğer kök sebzeleri ise pişirmek iyi bir yöntemdir.
- Yulaf ezmesi, mısır unu, arpa, tapyoka, pirinç veya kitchari gibi pişmiş tahıllar kahvaltı için tercih edilmelidir. Öğle yemeklerinde, buğulanmış sebzeler, tam buğday ekmekleri ve çorbalar idealdir.
- Baklagiller genellikle kapha için iyidir, ancak vatayı şiddetlendirmemek için ghee ( saf yağ ) ile iyi pişirilmeli, baharatlı olmalıdır.
- Özellikle haşlanmış yumurta, tavuk, hindi, tavşan ve geyik eti gibi etlerin tadını çıkarmak için harika bir zamandır.
- Süt tüketiminin kış aylarında mümkün olduğu kadar azaltılması uygundur, ama yatmadan önce bir tutam zerdeçal veya kurutulmuş zencefil ve hindistan cevizi ile bir bardak sıcak süt içilebilir.
KIŞ MEVSİMİ İÇİN İDEAL ÖNERİLER
Tercih Edilecek Meyveler
Pişmiş Elma, kayısı, muz, kavun, kiraz, incir, greyfurt, limon, misket limon, mango, portakal, papaya, şefteli,kuru erik, mandalina
Tercih Edilecek Sebzeler
Kuşkonmaz, pancar, Brüksel lahanası,havuç, kırmızı biber, mısır,patlıcan, sarımsak, yeşil fasulye, mantar, pırasa, soğan, bamya, patates, şalgam, ıspanak (pişmiş), kış kabağı
Tercih Edilecek Tahıllar
Solmayan çiçek, arpa, karabuğday, mısır, darı, yulaf, kinoa, pirinç, kahverengi pirinç, çavdar, seitan, buğday
Tercih Edilecek Baklagiller
Mercimek (kahverengi-kırmızı-sarı), mis, kuru fasulye, tempeh, maş fasulyesi, soya fasulyesi
Tercih Edilecek Fındık ve Tohumlar
Badem, brezilya fındığı, kaju fıstığı, macadamia, yer fıstığı, bekan, çam fıstığı, Antep fıstığı, ceviz, kabak çekirdeği, ay çekirdeği
Tercih Edilecek Süt Ürünleri
Tereyağı, yumuşak peynirler, süzme peynirler, inek sütü (sıcak-ılık), keçi sütü (sıcak-ılık), ekşi krema
Tercih Edilecek Hayvansal Ürünler
Yumurta çeşitleri, tatlı su balığı, kümes hayvanları, tavşan, karides, geyik eti
Tercih Edilecek Yağlar
Badem yağı, mısır yağı, keten tohumu yağı, ghee (saf yağ), zeytin yağı, aspir yağı, susam yağı, ayçiçek yağı
Tercih Edilecek Tatlandırıcılar
Bal, jaggary, şeker kamışı
Tercih Edilen Baharatlar
Tüm baharatlar genellikle kış aylarında destekleyici olacaktır.
En Aza İndirilecek Gıdalar
Soğuk, nemli yiyecekleri, aşırı tatlı yiyecekleri, aşırı ağır veya yağlı yiyecekleri ve dondurulmuş yiyecekleri azaltmak yada hiç yememek tercih edilmelidir.
Kış Hoşgörüleri
Arada sırada kendimizi şımartmak isteriz, böyle zamanlarda akşam yemeğinden sonra kuru ve kırmızı şarap tercihi en iyisi olacaktır. Ayrıca et yemeyi tercih edenler için tavuk, hindi, tavşan ve geyik eti doğru olacaktır.
Destekleyici Bir Kış Yaşam Tarzı
Soğuk, gri hava bizi melankolik bir hale getirip yalnızlığa sürüklemek isteyecektir, bu mevsimsel bir eğilimdir. Karşı koymak için kış mevsiminde hafif bir kalp ve keskin bir amaç duygusu geliştirebiliriz. Bunun için, zihninize, bedeninize ve ilişkilerinize sıcaklığı davet etmeli ve eğlence ve kahkaha için sık sık fırsatlar yaratmalı. Acele etmekten kaçınılmalıdır. Çünkü acele etmek vata’nın bir davetidir ve bunun yerine, kış aylarında daha yavaş ve daha rahat bir tempoda olmaya çaba göstermeli. Aslında kış mevsimi, anlamlı ilişkiler kurmak ve sosyalleşmek için, hırslarımızı sessizleşen bu zamanda yenmek için tüm aceleci tavrımızı yavaşlatmak için harika bir zamandır. Kış mevsiminin yavaş, ağır nitelikleri, geri çekilmek ve kendimize dönmek ve küllerimizden yeniden doğabilmek için muazzam bir fırsat sunar.
Kış Mevsiminde Bir Günlük Rutin
Sürdürülebilir bir rutin içinde olmak vata’nın dengede kalmasına yardımcı olacaktır. Uyku düzeni, beslenme alışkanlığı, çalışma prensipleri gibi temel ihtiyaçlarımızın zamanlarını belirleyerek ve bu döngüye sadık kalarak diğer günlerdede bu rutini korumalı.
- Güne kısa ama canlandırıcı bir sabah rutini ile başlamalıyız.
- Dil, diş, burun, kulak temizliği yaparak dokularınızı yatıştırarak ve zindelik kazanabilirsiniz.
- Cildinize, tercih ettiğiniz yağ ile ılık bir yağ masajı uygulayın.Vata dengelemek için masaj yağı (susam-zeytinyağı) ve Kapha dengelemek için masaj yağı ( organik susam-ayçiçek yağı) gibi.
- Ardından ılık bir duş alın.
- Bundan sonra, sindirim sistemini etkinleştirmek için biraz ılık su içebilirsiniz. Zihni uyandırmak ve solunum yollarını yağlamak için burun deliklerine birkaç damla Nasya yağı uygulayın.
- Sabah egzersizi veya yoga yapın.
- Kırmızı ve portakal gibi parlak, sıcak renklerde kıyafet giyinin, eğer soğukta dışarıdaysanız her zaman kulaklarınızı, boynunuzu ve başınızı bir eşarp veya şapka ile örtün.
- Kış döneminde gündüz uyumak yanlış bir tercihtir, uzun, karanlık, akşam saatleri dinlenmek ve gevşemek için mükemmel bir atmosfer sağlar.
- Vücudunuz ayrıca kış aylarında gece daha çok uyumak isteyebilir yada cinsel aktivitede artış yaşayabilir.
- En geç Saat 22:00’de yatın, yatmadan önce isterseniz uykuyu kolaylaştırmak için kafa derinize ve ayak tabanınıza biraz kolay uyku yağı ile masaj uygulayın.
Kış Mevsimi İçin Fiziksel Aktivite Tercihi
Egzersiz, kış aylarında fiziksel ve zihinsel sağlığı desteklemenin en iyi yollarından biridir. Vata atmosferde (kuru, soğuk havalarda) baskınsa, yavaş, nazik ve güçlendirici bir egzersiz rutini tercih edilmeli, eğer kapha baskın bir zamansa yani ( ağır, bulutlu bir hava, yağmur, kar ) varsa daha etkili bir fiziksel aktivite tercih edip biraz zorlanmalı ve egzersizinizin süresini ve yoğunluğu arttırılmalısınız, Kış döneminde vücudunuzu dinlemek önemlidir. Aşırı genişlemiş veya gerilmiş hissedebilirsiniz, bedeninize karşı daha nazik olmalı ve tercihlerimizi o yönde yapmalıyız. Eğer vata baskın bir kış döneminde iseniz, yürümek, tai chi veya nazik yoga gibi vata pasifize edici egzersiz türlerini tercih edebilirsiniz. Kapha baskın bir kış döneminde ise daha halsiz ve ağır hissedersiniz, daha kuvvetli bir antrenmanla bisiklete binmek, koşmak veya zorlu bir yürüyüş yada daha aktif bir yoga pratiği tercih edilebilir.
egzersiz için en iyi zaman dilimi sabah 04:00/06:00 akşam 16:00/ 18:00
Kış Mevsimi İçin Yoga Pratiği Tercihi
Kapha canlandıran bir yoga tercihi uygun olacaktır. Yararlı pozlar şunları içerir. Güneşe selam, Savaşçı pozları, öne ve geriye bükülmeler (metabolizma uyarıcıdır), kobra, yay, yarı tahta, omurga ruloları, bacak asansörleri, dönen karın varyasyonları pratik yaparken tercih edilmelidir. Yerel ikliminiz ve iç ihtiyaçlarınızla çalışmak için temponuzu günlük olarak ayarlayabilirsiniz. Vata atmosferde güçlü ise veya stresli ve tükenmiş hissediyorsanız, yavaş ve yumuşak bir hızda ilerleyin. Kapha daha güçlü bir etki ise veya motive olmamış ve uyuşuk hissediyorsanız, daha hızlı bir şekilde hareket edin, nefesinizin hızlanmasını ve iç sıcaklığınızın yoğunlaşmasını sağlayın. Günlük rutindeki bir egzersiz tamamıyla koşullar çerçevesinde olmalı, vata yada Kapha için amaç ile pratik yapmalı ve pozlarınızı yaparken hassas olmalısınız. Vata’yı dengelemeye çalışıyorsanız, uygulamanızı uzun bir şavasana ile bitirin . Kapha dengelemeye çalışıyorsanız, şavaşana da bedeninizin altına fotoğraftaki gibi bir destekle yardımcı olun.
Pranayama (nefes) uygulamalarında, Kapalabhati (Kafatası Parlayan Nefes), bhastrika (Körük Nefesi) ve Surya Bhedana (Güneş Nefesi) zihne bir hafiflik hissi getirir ve hepsi ısı, dolaşım ve sindirim kapasitesini arttırmak için harikadır, kış mevsimi egzersizlerinize dahil etmelisiniz. Tam yoga nefesi ve nadi shodhana (Alternatif Burun Solunum) özellikle yüksek vata veya stres vakalarında dengelenir.
namaste